6/13/2007

Dante Alighieri

Mayıs 1265'de Floransa'da doğdu 1321 yılında Ravenna'da öldü. İtalyan yazar Dante Alighieri, 26 Mart 1266'da Durante adıyla vaftiz edildi. 1274'de Yeni Hayat ve İlahi Komedya'da ölümsüzleştireceği Beatrice'yi (o yaşayan biridir) ilk kez gördü. Asıl adı Bice di Folco Portinari olan Beatrice 1290 yılında ölmüştür.

1983'de Floransa'nın önemli şairlerinden biri olarak ünlendi. Şair Guido Cavalcanti'yle yazışmalar yaptı. 1285 yılında evlendiği Gemma Donati'den, iki yıl sonra Pietro adında bir çocuk sahibi oldu. 1289 yılında Campaldino Savaşı'nda, Ghibellinoların şehri Arezzo'ya karşı savaştı.1292 yılında, Vita nuova (Yeni Hayat) adlı eserini yazdı. Yeni Hayat, Dante'nin 31 şiirini, bu şiirlerin yazılış amaçlarını ve şiirlerin yapısal çözümlerini barındıran bir düzyazı ile şiir çalışmasıdır.

Yoğun felsefe çalışmalarına başlamıştır. Felsefe konularında şiirler de yazmıştır. 1295 yılında Hekim ve Eczacılar Loncası'na üye oldu ve Floransa'nın siyasal yaşamına katıldı. Sonraları bazı meclislerde çalıştı. Lonca başkanı olarak Floransa'nın yönetimine seçildi. 1295'de Beyazlar ve Siyahlar olarak ikiye bölünen Guelfolar yüzünden kargaşa olmuştu. Dante bu karışıklılıkta papaya giden arabuluculardan biridir. 27 Ocak 1302'de para cezasına çarptırıldı ve kamu görevinden yasaklandı. Yakalanırsa yakılarak idam edilecekti.

Beyaz Guelfo grubundan sürgün arkadaşlarıyla bağlarını kopardı ve sonra bütün İtalya'yı gezdi. 1304-1308 yılları arasında De vulgari eloquentia (Halk dilinde, Belagat) ile Convivio (Şölen) adlı yapıtlarını yazdı. Bu yapıtlardan ilki, dil ve şiir üzerine görüşlerini; ikincisi ise felsefe düşüncelerini ve felsefi şiirleri içerir. Dört kitaptan oluşan ve felsefe, siyaset ve ahlak içeren Convivio adlı eserinin ikinci kitabı da astronomi ile ilgilidir aynı zamanda. İki yapıt da tamamlanmamıştır.

Bu yapıtlarının hemen ardından 1308'de Divina Commedia'yı (İlahi Komedya) yazmaya başladı ve ölümünden kısa bir süre öncesine kadar bu yapıt üzerinde çalıştı. Özgün adı Comedia (Komedya) olan bu yapıta ilahi nitelemesi sonra, Rönesansı da eklenmiştir. İtalyanca yazılan İlahi Komedya, karşılıksız aşkı Beatrice için yazılan bu destan aşkı ve insanı, geçmişi anlatır. Aynı zamanda İlâhi Komedya ile Convivio'da astronomi görüşleri de anlatılmıştır.

İlâhi Komedya, Dante'nin Cehennem, Araf ve Cennet'e yaptığı hayalî bir seyahatin öyküsüdür. Evren Batlamyus evrenidir. Yer merkezindedir ve hareketsizdir. Yer'in etrafında Ay, Merkür, Venüs, Güneş, Mars, Jüpiter ve Satürn'ün küreleri bulunur. Satürn küresinden sonra, sabit yıldızlar küresi ve ondan sonra da Hareket Ettirici Küre gelir. Onuncu küre Tanrının Evi'dir. Melekler küreleri çevirir. Aristoteles'in etkisi ile Ortak Merkezli Küreler olduğunu söyler Dante.

İlahi Komedya'dan sonra 1314'de Monarchia'yı (Monarşi) yazdı. Monorji konusu anlatılmıştır tek bir hükümdarın egemenliğini savundu. 1315 Haziran ayında suçlarını kabul ederse affedilecekti fakat reddetti. Çocukları da ceza kapsamına sürgüne gitti. Quaestio de aqua et terra (Su ve Toprak Sorunu) ile Egloge (Eklogalar)yı da yazıp öldü.

Hiç yorum yok: